Jak zatrzymać młode pokolenie na polskiej wsi? Na co i ile może dostać młody rolnik? Jest kasa do wzięcia!

Od dłuższego czasu mówi się o wyludnianiu polskiej wsi, a zwłaszcza o braku chęci przejmowania gospodarstw rolnych przez kolejne pokolenia. Na temat proponowanych rozwiązań dla młodych rolników informacji zaczerpnęliśmy w Kujawsko-Pomorskim Oddziale Regionalnym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Toruniu.

W 2025 roku rolnicy, w tym również młodzi, będą mogli wnioskować o szereg różnego rodzaju płatności bezpośrednich, płatności w ramach przejściowego wsparcia krajowego oraz interwencje na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej (PS WPR) na lata 2023-2027. W artykule skupimy się na – naszym zdaniem – najważniejszych benefitach, na jakie może liczyć młody rolnik.

„Płatność dla młodych rolników” w naszym regionie

W ramach całej gamy płatności bezpośrednich znajduje się „Płatność dla młodych rolników”, skierowana wyłączne do rolników spełniających następujące wymogi: wnioskodawca w pierwszym roku ubiegania się o płatność ma nie więcej niż 40 lat i kieruje gospodarstwem, co oznacza, że prowadzi działalność rolniczą w gospodarstwie osobiście, na własny rachunek i we własnym imieniu, ponosi koszty i czerpie korzyści w związku z prowadzeniem tej działalności.

Ponadto gospodarz ubiegający się o taką płatność musi mieć m.in. co najmniej wykształcenie: zasadnicze branżowe, średnie branżowe, średnie lub zasadnicze zawodowe w rozumieniu przepisów prawa oświatowego, lub 3-letni staż pracy w rolnictwie. Dodajmy, że „warunek posiadania wykształcenia uważa się za spełniony, jeżeli rolnik do 20 września roku, w którym po raz pierwszy ubiega się o przyznanie płatności dla młodych rolników, uzyskał to wykształcenie”.

W ARiMR-ze dowiedzieliśmy się, że w powiecie tucholskim w 2024 roku o „Płatność dla młodych rolników” ubiegało się 146 gospodarzy. Natomiast „stawki płatności ustalane są rocznie wg kursu euro ogłoszonego przez Europejski Bank Centralny na 30 września danego roku. W 2024 r. stawka płatności dla młodych rolników wyniosła 256,55 zł/ha”.

REKLAMA

„Premie dla młodych rolników”, czyli dla kogo?

Młodzi rolnicy, którzy dopiero mają zamiar rozpocząć prowadzenie działalności rolniczej lub rozpoczęli ją niedawno, oprócz płatności bezpośrednich mogą skorzystać z programu skonstruowanego specjalnie dla nich. Mowa o interwencji w ramach PS WPR na lata 2023-2024 „Premie dla młodych rolników”.

Beneficjentem pomocy może być pełnoletnia osoba fizyczna, która:

• nie ukończyła 41 lat,
• rozpoczęła prowadzenie działalności rolniczej nie wcześniej niż 24 miesiące przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy albo nie rozpoczęła jeszcze prowadzenia działalności rolniczej,
• ma nadany numer identyfikacyjny producenta rolnego,
• posiada odpowiednie kwalifikacje lub zobowiąże się je uzupełnić w terminie 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty,
• złoży biznesplan, który zobowiąże się zrealizować w terminie nie dłuższym niż 3 lata kalendarzowe po roku złożenia wniosku.

Pomoc przyznaje się, jeżeli:

• gospodarstwo wskazane w biznesplanie ma powierzchnię UR równą co najmniej średniej powierzchni gospodarstwa w kraju lub województwie, w tym 50% stanowią grunty własne lub dzierżawy z ZWRSP,
• gospodarstwo wskazane w biznesplanie ma powierzchnię UR stanowiących własność wnioskodawcy lub dzierżawy z ZWRSP, równą co najmniej połowie powierzchni minimalnej i wielkość ekonomiczną powyżej 15 tys. euro,
• powierzchnia gospodarstwa nie przekracza 300 ha i wielkość ekonomiczna gospodarstwa nie przekracza 150 tys. euro.

Osoby spełniające kryteria przyznania pomocy mogły ubiegać się o jej przyznanie w naborach przeprowadzonych w latach 2023 i 2024. Z kolei w bieżącym roku nabór wniosków – zgodnie z harmonogramem zamieszczonym na stronie internetowej ARiMR – planowany jest od 2 czerwca 2025 r. do 31 lipca 2025 r. Wysokość premii dla młodych rolników została określona w Planie Strategicznym dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027 zatwierdzonym przez Komisję Europejską 30 sierpnia 2023 roku (z późniejszymi zmianami). Stanowi ryczałt w wysokości 200 tys. zł wypłacanych w dwóch ratach. 70 procent przyznanej kwoty pomocy należy przeznaczyć na zakup środków trwałych – wyłącznie nowych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W oddziale regionalnym ARiMR w Toruniu wyjaśniono nam, że w chwili obecnej nie planuje się zwiększenia wysokości kwoty pomocy.

Po pozytywnej ocenie wniosku złożonego przez osobę ubiegającą się o premię zawierana jest umowa o przyznaniu pomocy. Pomoc jest wypłacana beneficjentowi w dwóch ratach. Pierwsza z nich wynosi 70 procent kwoty przyznanej pomocy (140 tys. zł), a druga to pozostałe 30 procent (60 tys. zł). Z kolei zobowiązania, jakie ciążą na „młodym rolniku”, określone są w umowie o przyznaniu pomocy i obejmują okres minimum 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a są to m.in.: prowadzenie działalności rolniczej jako kierujący, osiągnięcie odpowiedniego wzrostu wielkości ekonomicznej najpóźniej w roku docelowym i utrzymanie tego wzrostu do momentu upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.

Na koniec dodajmy, że w „dotychczas przeprowadzonych dwóch naborach młodzi rolnicy z województwa kujawsko-pomorskiego złożyli 452 wnioski, w tym 19 wniosków od rolników zamieszkałych w powiecie tucholskim”.