Daj bliskim chwilę,
którą zapamiętają
którą zapamiętają
materiał partnera
Rozrząd to układ, który odpowiada za precyzyjne sterowanie pracą zaworów i synchronizację wału korbowego z wałkami rozrządu. Bez jego prawidłowego działania silnik nie jest w stanie pracować stabilnie ani efektywnie. Co więcej, w wielu jednostkach rozrząd jest układem kolizyjnym — to oznacza, że jego awaria może doprowadzić do zderzenia tłoków z zaworami. Skutki są wtedy katastrofalne: zniszczenie głowicy, pogięte zawory, uszkodzone tłoki, a często konieczność wymiany całego silnika. Właśnie dlatego kierowcy coraz częściej konsultują się z doświadczonym mechanikiem samochodowym, zanim dojdzie do poważnych usterek.
Zespół z warsztatu AutoMagia.pl podkreśla, że pierwsze objawy zużycia rozrządu zawsze wymagają natychmiastowej reakcji, ponieważ ignorowanie ich może zakończyć się wyjątkowo kosztowną naprawą.
Objawy uszkodzenia lub zużycia zależą od rodzaju rozrządu oraz sposobu eksploatacji pojazdu. Niezależnie jednak od konstrukcji — pasek czy łańcuch — każdy element układu pracuje w wysokich temperaturach, pod dużym obciążeniem i wymaga idealnej synchronizacji. Nawet niewielkie odchylenia powodują zaburzenia pracy jednostki, których nie wolno lekceważyć.
Najczęstszym i jednocześnie najbardziej niepokojącym objawem zużycia rozrządu są odgłosy dochodzące z okolic pokrywy zaworów lub przedniej części silnika. W przypadku rozrządu paskowego mogą to być świsty, tarcie lub nieregularne „szuranie”, świadczące o zużyciu rolek, napinacza lub zaczynającym się rozwarstwieniu paska.
W rozrządach łańcuchowych problem objawia się charakterystycznym metalicznym grzechotaniem, szczególnie zauważalnym podczas pierwszego rozruchu rano lub po dłuższym postoju. Dźwięk ten wskazuje na niewłaściwe napięcie łańcucha spowodowane zużyciem ślizgów bądź napinacza. To moment, w którym mechanik podejmuje decyzję o wykonaniu diagnostycznej wymiany rozrządu, zanim dojdzie do przeskoku łańcucha.
Dźwięków tych nie można ignorować — często są pierwszym ostrzeżeniem przed zbliżającą się awarią.
Zużyty rozrząd wpływa bezpośrednio na fazy rozrządu, czyli moment otwierania i zamykania zaworów. Jeśli pasek lub łańcuch zaczyna się wydłużać, a napinacz nie utrzymuje właściwego napięcia, synchronizacja zostaje zaburzona. W konsekwencji silnik zaczyna pracować nierówno, szarpie, traci moc i reaguje opóźnieniem na dodanie gazu.
To właśnie w tym momencie warsztat samochodowy AutoMagia.pl przeprowadza dokładną diagnostykę, aby określić, czy problem leży w czujnikach, układzie zapłonowym, czy rzeczywiście doszło do rozregulowania rozrządu, co bezpośrednio wskazuje na konieczność jego wymiany.
Jeśli objawy zostaną zignorowane, rozrząd może w końcu przeskoczyć — a to w większości silników kończy się poważnymi uszkodzeniami mechanicznymi.
Kiedy rozrząd przestaje pracować z wymaganą dokładnością, mieszanka paliwowo-powietrzna nie ulega pełnemu spalaniu. Zawory otwierają się zbyt wcześnie lub zbyt późno, przez co jednostka traci swoją naturalną dynamikę. Kierowcy często skarżą się wtedy na osłabienie silnika, zwiększone spalanie oraz nieprzyjemne drgania podczas jazdy.
Takie objawy pojawiają się szczególnie często w jednostkach wyposażonych w turbodoładowanie. Turbina reaguje bardzo wrażliwie na niewłaściwy przepływ spalin, dlatego błędne fazy rozrządu zakłócają jej pracę, a niekiedy nawet prowadzą do jej uszkodzenia.
Nowoczesne silniki wyposażone są w czujniki położenia wału korbowego oraz wałka rozrządu. Jeśli fazy pracy ulegają rozregulowaniu, sterownik zaczyna rejestrować błędy dotyczące synchronizacji. Wtedy na desce rozdzielczej pojawia się kontrolka „check engine”, a komputer zapisuje błędy takie jak P0016, P0017 czy P0340.
W takiej sytuacji konieczne jest wykonanie szczegółowej diagnostyki, ponieważ błędy te mogą prowadzić właśnie do wykrycia zużycia lub przeskoku rozrządu. Brak reakcji może doprowadzić do chwilowych przerw w pracy jednostki, a nawet jej nagłego unieruchomienia.
Wraz z postępującym zużyciem rozrządu znacznie pogarsza się stabilność pracy jednostki przy niskich obrotach. Sterownik otrzymuje nieprawidłowe informacje o położeniu wałów, co prowadzi do sytuacji, w której silnik gaśnie po odpaleniu lub uruchamia się dopiero po kilku próbach.
To jedna z najbardziej niebezpiecznych sytuacji, ponieważ nagłe zgaśnięcie silnika podczas jazdy może stworzyć zagrożenie na drodze. Mechanicy AutoMagia.pl często spotykają się z przypadkami, w których takie objawy były ostatnim etapem przed całkowitą awarią rozrządu.
Olej, który przedostanie się do przestrzeni, gdzie pracuje pasek rozrządu, może szybko doprowadzić do degradacji jego struktury. Pasek traci elastyczność, zaczyna się strzępić i finalnie pęka. W rozrządach łańcuchowych z kolei wycieki oleju mogą wpływać na pracę napinacza hydraulicznego, powodując jego niewłaściwe działanie.
Wycieki są więc jednym z najważniejszych sygnałów ostrzegawczych — ignorowanie ich może zakończyć się całkowitą utratą synchronizacji układu.
Głośna praca, nierówna praca silnika, błędy czujników, trudności z rozruchem, wycieki oraz wzrost spalania to objawy, które wskazują na konieczność szczegółowej diagnostyki rozrządu. W takich sytuacjach kierowca nie powinien zwlekać — najlepiej natychmiast odwiedzić specjalistów z AutoMagia.pl, którzy posiadają doświadczenie i wyposażenie niezbędne do oceny stopnia zużycia układu. Odpowiednio wcześnie wykryte nieprawidłowości pozwalają uniknąć jednej z najpoważniejszych i najdroższych awarii w całej jednostce napędowej.
