Celem rolnictwa ekologicznego jest produkowanie żywności tak naturalnie, jak to tylko możliwe, przy jednoczesnym ograniczeniu do minimum wpływu na środowisko. Jest to sposób prowadzenia produkcji rolniczej łączący najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, ochronę zasobów naturalnych, wysoki stopień różnorodności biologicznej oraz stosowanie wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt.
Na rynku polskim i unijnym można zaobserwować rosnące oczekiwania konsumentów co do jakości i bezpieczeństwa żywności. Skłaniają one do poszukiwania coraz to lepszych rozwiązań dotyczących produkcji zdrowej i bezpiecznej żywności, której jakość potwierdzona jest stosownymi certyfikatami oraz oznakowaniem. Funkcjonowanie systemu kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym jest podstawowym gwarantem dla konsumenta, że produkty znajdujące się na rynku wyprodukowane zostały zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego i są wolne od zanieczyszczeń, takich jak pozostałości środków ochrony roślin, a podczas ich produkcji nie stosowano nawozów sztucznych.
Zasady systemu rolnictwa ekologicznego są ustanowione na poziomie przepisów unijnych. Określono w nich m.in. jakimi metodami wytwarzany może być produkt ekologiczny oraz jak ten produkt powinien być oznaczony, aby zapewnić jego rozpoznawalność. Zgodnie z obowiązującymi przepisami tylko produkty certyfikowane (tj. objęte systemem rolnictwa ekologicznego) mogą być sprzedawane jako ekologiczne. Logo produkcji ekologicznej nadaje produktom ekologicznym wytwarzanym i sprzedawanym w UE spójną tożsamość wizualną. Pomaga to unijnym konsumentom zidentyfikować produkty ekologiczne i ułatwia rolnikom wprowadzanie ich do obrotu we wszystkich krajach UE.
Jednym z istotnych obszarów nowej Wspólnej Polityki Rolnej w Polsce jest wzrost powierzchni użytków rolnych objętych rolnictwem ekologicznym, co wpisuje się w cele zarówno strategii Od pola do stołu jak i Strategii na rzecz Bioróżnorodności.
Wsparcie finansowe producentów ekologicznych w ramach ekoschematu o nazwie Rolnictwo ekologiczne jest jednym z elementów, które pozwolą zwiększyć atrakcyjność tej metody produkcji rolniczej, co powinno przełożyć się na wzrost liczby rolników ekologicznych i powierzchni objętej ekologicznymi metodami produkcji.
Celem interwencji jest wspieranie dobrowolnych zobowiązań rolników, którzy podejmują się utrzymać lub przejść na praktyki i metody rolnictwa ekologicznego, określone w prawodawstwie unijnym i krajowym. Płatności stanowią rekompensatę utraconych korzyści i dodatkowych kosztów związanych z prowadzeniem produkcji metodami ekologicznymi.
Dzięki wdrażaniu ekoschematu Rolnictwo ekologiczne możliwe będzie zmniejszenie zużycia m.in. nawozów, pestycydów, co z kolei powinno przełożyć się na ograniczenie presji sektora rolnictwa na środowisko, w tym na takie zasoby jak woda, gleba i powietrze.
Polityka w zakresie rozwoju rolnictwa ekologicznego przewiduje odziaływanie nie tylko na powierzchnię upraw poprzez ekoschemat Rolnictwo ekologiczne, ale będzie także oddziaływać na kondycję ekonomiczną gospodarstw, wspieranie popytu i budowanie zaufania konsumentów. W Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 przewidziano szereg interwencji dla gospodarstw ekologicznych. Są to działania zwiększające ich potencjał rynkowy poprzez inwestycje w rozwój gospodarstwa ekologicznego, przetwórstwo ekologiczne, skracanie łańcuchów dostaw, a także poszerzanie działań podnoszących świadomość konsumentów oraz wiedzę rolników i doradców na temat zasad produkcji ekologicznej i korzyści płynących z rolnictwa ekologicznego.
Z jakimi wyzwaniami wiąże się prowadzenie gospodarstwa ekologicznego, można przekonać się oglądając film, który znajduje się pod tym linkiem: https://www.youtube.com/watch?v=2TPwAUr4wdg
Źródła:
Projekt Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, listopad 2021 r.,
Przewodnik po działaniu Rolnictwo ekologiczne PROW 2014-2020, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 2017 r.
https://ec.europa.eu
fot. https://unsplash.com
Projekt finansowany w ramach programu IMCAP Unii Europejskiej.
Treść niniejszego artykułu przedstawia wyłącznie poglądy jego autora i jedynie autor ponosi za niego odpowiedzialność. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności za wykorzystanie zawartych w nim informacji.
