Kupno mieszkania czy domu często wiąże się z koniecznością zaciągnięcia kredytu hipotecznego. To zobowiązanie na wiele lat i warto dokładnie przemyśleć nasze możliwości. Zanim bank przyzna nam kredyt, pojawia się pytanie: raty stałe czy malejące - które wybrać? Podpowiadamy, czym się różnią!
Niezależnie do tego, na które raty się zdecydujemy - rata kredytu wygląda podobnie. Na jej wysokość składa się część kapitałowa (czyli kwota, którą rzeczywiście pożyczyliśmy od banku) oraz część odsetkowa (czyli wynagrodzenie dla banku czy opłaty dodatkowe jak ubezpieczenie). Stosunek tych dwóch składowych różni się od siebie w zależności od rodzaju rat.
Na ogólny koszt kredytu ma wpływ prowizja banku, okres finansowania czy wysokość oprocentowania. Na to ostatnie z kolei składa się marża banku oraz stawka referencyjna, czyli WIBOR (referencyjna wysokość oprocentowania kredytu na polskim rynku międzybankowym, która zmienia się co kilka miesięcy przez cały okres spłaty kredytu). Warto wiedzieć, że rodzaj rat również definiuje ostateczny koszt kredytu.
Rata stała (nazywana też równą, annuitetową lub uśrednioną) ma podobną wysokość przez cały okres kredytowania. Podobną, bo zmienne oprocentowanie może wpływać na kwotę rat, wszystko jest zatem zależne od aktualnych stawek WIBOR. To, co również się zmienia to udział części kapitałowej oraz odsetkowej. W pierwszych latach kredytu, głównym składnikiem raty są odsetki. Im więcej pozostaje nam do spłaty - tym są one wyższe. Wysokość części kapitałowej jest więc tak dobierana, by raty były mniej więcej na tym samym poziomie. Pod koniec spłaty kredytu, rata składa się niemal z samej części kapitałowej.
Raty malejące (lub kapitałowe) z kolei zmieniają swoją wysokość, im dłużej spłacamy kredyt - tym są niższe. Na samym początku rata malejąca może być znacznie wyższa, niż rata stała. Inaczej też rozkłada się udział części kapitałowej oraz odsetkowej. Bank dzieli całą sumę kredytu przez liczbę miesięcy spłat. Wynik tworzy podstawę raty malejącej (w każdym miesiącu wynosi tyle samo), do tego dochodzą malejące odsetki, wyliczane na podstawie kwoty, która pozostała do spłaty. Jeśli w trakcie kredytowania wzrośnie stawka WIBOR, nasze raty również mogą pójść do góry. Co do zasady jednak, będą sukcesywnie maleć.
Przy podejmowaniu decyzji o rodzaju rat, należy zwrócić uwagę na kilka czynników. Nadrzędną i właściwie decydującą, jest kwestia zdolności kredytowej. Wobec tego, że przy ratach malejących, początkowe kwoty są znacznie wyższe - może się okazać, że bank uzna, że nie jesteśmy w stanie ich spłacać. W takiej sytuacji może przyznać nam kredyt, ale tylko pod warunkiem rat stałych.
Zaletą rat stałych jest ich niższa wysokość w początkowym stadium spłacania kredytu oraz podobna kwota przez cały okres kredytowania, co z kolei pozwala na lepsze planowanie budżetu domowego.Raty malejące wygrywają natomiast 3 kwestiami: ogólny koszt kredytu jest znacznie niższy, raty są bardziej opłacalne jeśli chcemy nadpłacić kredyt (o ile bank na to pozwala), znacznie szybciej zmniejsza się nasze saldo zadłużenia. Deweloperzy Niemcz przy sprzedaży swoich nieruchomości zachęcają do porównania obu tych opcji. Jeśli możliwości finansowe na to pozwalają - raty malejące będą bardziej opłacalne, jednak raty stałe również mają szereg zalet i dla wielu okażą się lepszym rozwiązaniem.
Materiał powstał we współpracy z RynekPierwotny.pl
