Photo by 선인장 on Unsplash
Amortyzatory w samochodzie mają za zadanie podnieść komfort prowadzenia pojazdu. Poprawiają bezpieczeństwo jazdy, ponieważ utrzymują przyczepność kół do powierzchni drogi. Dzięki nim, do wnętrza samochodu, nie są przenoszone nierówności na drodze. Zużyte amortyzatory powinno się bezwzględnie wymienić ponieważ mogą powodować odrywanie kół samochodu od powierzchni drogi, co znacząco wydłuża drogę hamowania.
Zbudowane są z podwójnej lub pojedynczej rury, tłoka, zaworów i medium (odpowiadającego za odbieranie energii). Podczas jazdy po nierównościach powstaje dodatkowa energia, odbijająca się na wykonywanym przez tłoczysko z tłokiem ruchu posuwisto-zwrotnym. Determinuje on skok osadzonej obok sprężyny. Tłoczysko amortyzatora wykonuje ruch w dół po wpływem siły sprężającej. Dzięki temu zawory przepuszczają określoną ilość oleju. Ogranicza to dobicie sprężyny amortyzatora.
Najprostszym podziałem amortyzatorów jest podział na olejowe i gazowe. Amortyzatory olejowe wykorzystują dwie rury. Medium odbierającym energię jest olej. Pierwsza z rur pełni rolę obudowy, druga zaś jest cylindrem - zachodzi w nim ruch tłoczyska z tłokiem. Amortyzator olejowy składa się z:
Amortyzatory gazowe wykorzystują azot i olej. Pierwszy składnik ma zapobiegać spienianiu się oleju, do którego może dochodzić w trakcie szybkiej pracy amortyzatora. Amortyzator zabiera tylko jedną rurę. Pozostałymi elementami mechanizmu są:
Przykład Zdjęcie amortyzatora do samochodu zaczerpnięte z autoczescionline24.pl
Amortyzatory są elementami, które zużywają się podczas codziennej eksploatacji pojazdu. Szybkość ich zużycia zależy od wielu czynników, np. rodzaju nawierzchni, techniki jazdy. Awarie tych elementów są bardzo niebezpieczne, ponieważ pogarszają kierowalność i sterowność auta. Uszkodzenie amortyzatorów może objawiać się w postaci:
Po pojawieniu się któregokolwiek z powyżej wymienionych objawów samochód powinien zostać sprawdzony przez mechanika. Sprawdzając amortyzatory weryfikuje się stan obudowy, nie może być skrzywiona, pęknięta lub ze śladami korozji. Jeśli występuje którykolwiek z tych objawów, amortyzatory trzeba wymienić (amortyzatory zawsze wymienia się parami). Jeśli uszkodzeń nie widać, należy oddać mechanikowi samochód na jazdę próbną lub przetestować amortyzatory na stacji diagnostycznej. Wynik testu amortyzatorów jednoznacznie określi, czy amortyzator podlega już wymianie. Badania prewencyjne powinny być przeprowadzane maksymalnie co 20 000 km.
Przyjmuje się, że amortyzatory powinny mieć sprawność od 50% do 80%, aby były uznane za sprawne. Wyniki około 40% sugerują wymianę wkrótce, zaś amortyzator o niższej sprawności musi zostać wymieniony natychmiast. Ważnym parametrem jest także amplituda tłumienia amortyzatorów na jednej osi. Jeśli różnice w sprawności na jednej osi wynoszą około 15-20% także należy je wymienić.
Podczas wymiany amortyzatorów warto wymienić także odboje, osłony i górne mocowania. Zostawienie starych elementów może przyśpieszać zużywanie się nowych amortyzatorów oraz powodować słyszalne stuki.
Producenci szacują żywotność amortyzatorów na ok. 80 000 km. Niektóre modele mogą być już wyeksploatowane po 60 000 km. Prewencyjna kontrola stanu amortyzatorów jest bardzo ważna. Aby wydłużyć żywotność amortyzatorów należy unikać jazdy mocno uszkodzonymi drogami. Wpływ ma także styl jazdy kierowcy. Zużywanie amortyzatorów przyspieszają gwałtowne hamowanie i przyśpieszanie oraz agresywne pokonywanie zakrętów. Istotna jest także częstotliwość przewożenia wielu pasażerów oraz ciężkim ładunków. Większe obciążenie skraca żywotność amortyzatorów.
