Na każdym etapie istnienia firmy może wystąpić potrzeba dodatkowego finansowania. Najczęściej pieniądze potrzebne są przy rozpoczynaniu działalności lub na inwestycje związane z rozwojem przedsiębiorstwa. Niekiedy jednak dodatkowe środki konieczne są po prostu na bieżące cele operacyjne. W Polsce z kredytów bankowych korzysta około 10% małych i średnich przedsiębiorstw – tak niski odsetek wynika jednak nie z braku zainteresowania kredytem, lecz z trudnościami w jego uzyskaniu ze względu na wysokie wymagania banków np. w kwestii wyniku finansowego.
Banki mają cały wachlarz produktów kredytowych dla firm na każdym etapie ich działalności. Są to przede wszystkim:
• kredyty na start
• kredyty w rachunku bieżącym
• firmowe karty kredytowe
• pożyczki na dowolny cel
• kredyty inwestycyjne
• linie kredytowe dla firm.
Z reguły pożyczki na dowolny cel oraz limity w rachunkach i linie kredytowe są bez zabezpieczeń, natomiast duże kredyty inwestycyjne wymagają zabezpieczenia np. na nieruchomościach.
Tak bogata oferta sugeruje, że polskie przedsiębiorstwa mogą liczyć na wsparcie banków, gdy tylko odczują potrzebę dodatkowego finansowania. W praktyce jednak dostęp do kredytowania dla wielu firm jest bardzo utrudniony ze względu na wysokie wymagania.
Zakres wymagań stawianych firmom ubiegającym się o kredyt zależy od wielu czynników, przede wszystkim wysokości kredytu, jego celu i okresu kredytowania. Najczęściej firmy muszą wykazać się nie tylko odpowiednio długim czasem prowadzenia działalności (preferowany jest okres funkcjonowania przez minimum 12 miesięcy), ale także przedstawić szereg dokumentów:
• dokumenty rejestrowe np. aktualny wypis z KRS lub z ewidencji działalności gospodarczej, ewentualnie potwierdzenie nadania numeru REGON itp.
• deklaracje podatkowe PIT lub CIT
• zaświadczenie z ZUS i US o niezaleganiu z płatnością składek i podatków
• dokumenty finansowe np. księgę przychodów i rozchodów w przypadku działalności gospodarczej lub sprawozdania finansowe w przypadku spółek
• opcjonalnie biznesplan w przypadku ubiegania się o kredyt inwestycyjny.
Dokumenty finansowe analizowane są przez banki pod kątem przychodów, dochodów, struktury kosztów itp. Z reguły jednak jednym z najważniejszych kryteriów oceny zdolności kredytowej firmy jest jej wynik finansowy (?o to jest wynik finansowy). Na kredyt mają szanse przede wszystkim firmy generujące zyski, natomiast firmy mające straty są oceniane dużo surowiej.
Ujemny wynik finansowy bardzo często jest powodem odrzucenia przez bank wniosku o kredyt lub pożyczkę. Tymczasem strata widniejąca w dokumentach finansowych nie zawsze świadczy o złej kondycji finansowej firmy, problemami z płynnością lub niewłaściwym jej zarządzaniu – czasami wynika z dużych inwestycji na przykład zakupu nieruchomości, środków trwałych itp. lub jednorazowej amortyzacji jakiegoś drogiego urządzenia. Niektóre małe firmy celowo generują koszty, by uniknąć płacenia wysokiego podatku, zarówno zaliczki na podatek dochodowy, jak i VAT.
W opisanych wyżej przypadkach firma chcąca uzyskać kredyt, powinna udać się po niego do banku, który dokładnie i indywidualnie analizuje sytuację finansową kredytobiorcy i bierze pod uwagę np. przychody a nie wysokość zysku. Są też banki, które przy niższych kwotach kredytu stosują uproszczone procedury kredytowe – wymagają np. wyłącznie dokumentów rejestrowych oraz zaświadczeń z US i ZUS o niezaleganiu z płatnościami. Warto pamiętać, że zwykle najłatwiej jest uzyskać kredyt obrotowy w rachunku bieżącym, zwłaszcza jeśli prowadzi się rachunek w danym banku od dłuższego czasu.
Dla małych firm, zwłaszcza tych rozpoczynających działalność, często lepszym rozwiązaniem są po prostu pożyczki pozabankowe – instytucje pożyczkowe dużo łagodniej dokonują analizy zdolności kredytowej swoich klientów, a także są bardziej elastyczne w formułowaniu indywidualnych ofert dopasowanych do konkretnego przedsiębiorstwa. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej jej właściciel może skorzystać nawet z najprostszej pożyczki online, którą może przeznaczyć na dowolny cel np. na zapłatę kontrahentowi, zakup materiałów, czy reklamę. Szybki zastrzyk gotówki może go też uratować w sytuacji, gdy zabraknie mu środków na zapłatę podatku. Na początku działalności małe firmy bardzo często mają problemy z płynnością finansową. Jeśli nie uda im się załatwić choćby najprostszego limitu w rachunku firmowym ze względu na zbyt krótki czas prowadzenia działalności, mogą posiłkować się alternatywnymi produktami finansowymi.
Składając wniosek o kredyt firmowy, należy pamiętać, że w toku jego rozpatrywania bank weźmie pod uwagę wynik finansowy. Jeśli firma miała ostatnio stratę, niestety może dostać odmowę kredytowania. Przed złożeniem wniosku o kredyt, warto więc porównać oferty wielu banków i wybrać tę, gdzie stosowana jest albo uproszczona, albo bardziej elastyczna procedura kredytowa. Małe firmy potrzebujące niewielkich sum na bieżącą działalność zawsze mogą sięgnąć po prostu po pożyczki pozabankowe, których uzyskanie nie wymaga dopełniania aż tylu formalności co w bankach.
